Naprawdę jaka jestem

Naprawdę jaka jesteś nie wie nikt 
Bo tego nie wiesz nawet sama Ty 
W tańczących wokół szarych lustrach dni 
Rozbłyska Twój złoty śmiech …

Uwielbiam ten poetyczny obraz namalowany piórem Jonasza Kofty, do którego muzykę skomponował Włodzimierz Nahorny, a który wyśpiewał Bogusław Mec.

Podczas ostatniej rozmowy telefonicznej z bliską mi osobą, koleżanką jeszcze ze szkoły  średniej, poruszyłyśmy wątek naszych wyborów życiowych i ich słuszności z dzisiejszej perspektywy. Mówiłyśmy o emocjach i jak to jest, kiedy emocje górują nad rozsądkiem, czyli o wyższości stanu emocjonalnego nad rozumem w trudnych chwilach naszego życia. Choć czasami wybór jest bardzo trudny i choć wydaje nam się, że żadna z opcji nie jest dobra, to jednak musimy tego wyboru dokonać. A kiedy już wybierzemy jakąś drogę, to, bez względu na to czy okaże się ona słuszna, czy nie, nie powinniśmy żałować tego wyboru i przez to obwiniać siebie, bo przecież zawsze możemy to zmienić. A obwinianie się i użalanie nad sobą niczego dobrego nam nie daje, wręcz przeciwnie, osłabia naszą wolę i wiarę w swoje możliwości.

Ja złe czasy traktuję jako doświadczenie, dzięki któremu znajduję się w tym miejscu, gdzie teraz jestem. Wszystko jest po coś i ma głębszy cel, choć nie zawsze to rozumiemy w danej chwili. Wspomniana poprzednio, bliska mi osoba, zaskoczyła mnie pytaniem, czy ja mam w sobie nienawiść, czy nienawidzę, bo jej to uczucie jest nieznane. Przyznam, że zaskoczyła mnie tym pytaniem. Po chwili namysłu potwierdziłam, że tak jak i ona, nie znajduję w sobie nienawiści. Myślę, że jest to uczucie ludzi nieszczęśliwych, niezadowolonych z własnego życia, a przy tym egoistów. To pytanie skłoniło mnie do zajrzenia w głąb siebie i zapytania, jaka jestem.

Kiedyś miałam w sobie dużo złości, nie umiałam jej okiełznać, ta złość przybierała rożne formy, ale zwykle kierowałam ją przeciwko sobie. Tendencja do autodestrukcji utrudniała mi życie, odbijała się na moim zdrowiu fizycznym i psychicznym. Jak trucizna, która powoli wyniszcza ciało i duszę.

Codzienne przyzwyczajenia, utarte schematy myślowe, silne emocje, często przysłaniają nam naszą prawdziwą naturę. Mówi się, że przyzwyczajenie to nasza druga natura. Coś w tym jest! Trudno sobie wyobrazić poranek bez kawy, albo wieczór bez komputera, czy telewizora. Przyzwyczajenia tworzymy sobie sami, oczywiście, są one zależne od wielu czynników. Bywa, że są wbrew naszej naturze, ale powstają z miłości np. do dzieci. Są też wymuszone przez bliskich, czy otoczenie, jak z poczucia obowiązku, czy powinności. Jak nas całe życie obwinia matka, albo mąż, za wszystko co złe, przypisując sobie jedynie sukcesy, zaczynamy czuć się winne. Jak kilkadziesiąt lat bliska nam osoba powtarza, że to tylko dzięki niej sobie radzimy, to zaczynamy wątpić w swoja wartość i możliwości, boimy się innego życia. A nuż potwierdzi się to jego gadanie, że jestem do niczego. Podobnie jest z naszymi myślami, lękami, które poruszają się utartymi ścieżkami. Ścieżki są wyrobione, wiadomo, że jak już znajdziemy się na wyślizganym torze, to lecimy po równi pochyłej i, nie mogąc się zatrzymać, wpadamy w dołek. Dobrze, jak to jest przyjemny kanał, na którym nadają fajne wspomnienia, marzenia, doznania. Gorzej, jak nie zdążymy się w porę zatrzymać i wpadamy w pułapkę złych emocji, lęków. Myślami w dużym stopniu możemy sami kierować, ale na ich powstawanie i kształtowanie, na precyzowanie  naszego światopoglądu, na postrzeganie otaczającego nas świata, duży wpływ ma wychowanie, środowisko w jakim dorastamy i żyjemy.

 

Tak, jak nasionka drzewa, które najczęściej padają wokół pnia, tam przy sprzyjających warunkach zewnętrznych, w przychylnym środowisku, które wytworzyło drzewo-matka, wzrastając w jego cieniu są słabsze.  Kiedy wytnie się to dominujące i jednocześnie chroniące je drzewo, są one narażone na różnego rodzaju zewnętrzne zagrożenia, jak na przykład silny wiatr, który może połamać delikatne konary. Po prostu są mniej odporne na wszelkiego rodzaju szkodniki i warunki zewnętrzne.

Z innego nasionka, rzuconego przez wiatr na mniej żyzny i podatny grunt, gdzie od samego początku swojego istnienia, roślina walczy z przeciwnościami staje się silniejsza. Nasionko rzucone na ugór, czy skałę, jeżeli się przyjmie, to wyrasta na inne drzewo, ten sam gatunek, a jednak inaczej wygląda, mniejsze, może nie takie ładne, z grubszą korą. Walka z przeciwnościami wzmacnia, otacza je twardą skorupą, przez którą trudno szkodnikom się przedostać. Uodparnia. Jakim ja jestem drzewem? Cóż, nie mam grubej skóry, łatwo mnie zranić.

„Co mnie nie zabije, to mnie wzmocni” – nie wiedziałam, że jest to myśl autorstwa Fryderyka Nietzschego, wielkiego filozofa, filologa, prozaika i poety. W przeszłości, ze względów ambicjonalnych, podejmowałam próby zrozumienia jego twórczości, głównie jego chyba najbardziej znanego dzieła „Tako rzecze Zaratustra”. Sam tytuł już jest wiele mówiący o jego treści. Szybko się zniechęciłam, bo ten traktat filozoficzny, osadzony w legendarnym świecie dalekiej  i dawnej Persji był napisany trudnym językiem. Właściwie było to jasne, że moje próby były od razu skazane na niepowodzenie; to tak, jakby od trzymiesięcznego niemowlaka wymagać, aby od razu biegał, pomijając okres siadania, raczkowania i nauki chodzenia. Do wszystkiego trzeba dojrzeć, rozwinąć się.

To tak, jakby zestawić ze sobą dwoje ludzi: jeden z nich to muzyk, który posiadł umiejętność grania i czytania nut, przez kilkadziesiąt lat nauki i ciężkich ćwiczeń, drugi to człowiek, który nie potrafi ani grać na instrumencie, ani czytać nut. Po czym dać im instrument, nuty i kazać zagrać jakiś utwór. Mimo, że oboje mają dobry słuch muzyczny, podobną wrażliwość, to inaczej poruszają się w sferze muzyki. Pierwszy, skoro tylko usłyszy akord, potafi go przyporządkować danemu utworowi i autorowi, potrafi zagrać dalszą frazę, drugi porusza się w krainie dźwięku po omacku, nawet nie potafi właściwie trzymać instrumentu, a co dopiero zagrać na nim. Ja w sferze filozofii jestem jak raczkujący dzieciak, w dodatku poruszam się trochę po omacku, ale dojrzewam do chęci zrozumienia. Wielka mądrość Nietschego zaczyna powoli do mnie przemawiać, zaczynam ją lepiej rozumieć. Ale żeby zrozumieć te myśli, trzeba się stać wolnym człowiekiem, wolnym od wpływów otoczenia. Cóż, lepiej późno niż wcale.

Zachwycają mnie jego jakże wiecznie aktualne myśli: „A ci, którzy tańczyli, zostali uznani za szalonych przez tych, którzy nie słyszeli muzyki”, albo „Nie ma czegoś takiego jak fakty, tylko interpretacje”, czy też „Nie gniewem, lecz śmiechem się zabija.”

Przypomniało mi się, jak przed laty wybrałyśmy się z siostrą do Teatru Polskiego na sztukę „Dr Faustus” Thomasa Manna, opartej na stworzonej przez Goethego postaci i historii Fausta.  Kocham teatr i śledziłam na bieżąco repertuar wrocławskich scen. Dodatkową zachętą do pójścia na tę sztukę był gościnny występ Jana Frycza w roli tytułowej. Przedstawienie było imponujące, zrobiło na mnie duże wrażenie. Jednak, kiedy w przerwie siostra zapytała, czy rozumiem coś z tego, bo ona nic, nie umiałam jej na to odpowiedzieć. Czułam magię tej sztuki,  ale jest to trudne dzieło i dla lepszego zrozumienia jego treści wymaga większej wiedzy, choćby znajomości genezy powstania utworu, historii Niemiec, literatury… Choć najważniejsze dla sztuki jest oddziaływanie na emocje, to jednak zawsze przyda się trochę wiedzy, aby pełniej odebrać treść dzieła.

Kiedy brakuje mi słów aby opisać swoje odczucia, przytaczam starą anegdotkę, przeczytaną kilkadziesiąt lat temu w tygodniku Przekrój:

Na wystawie malarstwa Henri de Toulouse-Lautrec, zwiedzajacy pyta:

-Mistrzu, co przedstawia ten obraz?

Na co Toulouse-Lautrec:

-Drogi panie, malarstwo jest jak gówno, to się czuje a nie tłumaczy.

Dowodem na to, że na naukę i rozwój nigdy nie jest za późno jest fakt, iż  dopiero niedawno nauczyłam się pływać. Uwielbiam wodę, morze i całe życie marzyłam aby umieć pływać, tak bardzo zazdrościłam  osobom starszym, które poruszały się w wodzie jak ryby. Kilkakrotnie próbowałam się nauczyć pływania, już jako nastoletnia dziewczyna chodziłam na basen przy pl. Teatralnym, potem w wieku dwudziestu kilku lat zapisałam się na prywatną naukę pływania i już pływałam na plecach, pięknie skakałam do basenu, robiąc obrót na plecy dopływałam do brzegu, aż pewnego razu zachłysnęłam się wodą, wpadłam w panikę i zaczęłam się dusić i topić. Nie rezygnowałam jednak, chodziłam na basen, jednak zawsze musiałam mieć brzeg basenu w zasięgu ręki i płytką wodę. Wstydziłam się swoich pokracznych ruchów, kiedy niepotrzebnie wpadałam w panikę, krztusiłam się czasami kilkoma kroplami wody, a to jeszcze bardziej paraliżowało moje ruchy. Za trzecim razem, kiedy już byłam dobrze po czterdzietsce, zainwestowałam w kolejny kurs od podstaw, było mi trochę wstyd, bo większość kursantów to były dzieci, ale na szczęście było też kilka osób w moim wieku. Przerobiłam wszystko od początku, nurkowanie, oddychanie. Efekt nie był zadawalający. Panika mnie blokowała, basen ograniczyłam do ćwiczeń wzmacniających mięśnie kręgosłupa.

Kiedy przeprowadziłam się do Fürth, raz w tygodniu korzystałam z miejscowego krytego kąpieliska, gdzie ćwiczyłam zumbę, ćwiczyłam w wodzie i relaksowałam w grocie solnej. Tak jest do dzisiaj.

W czasie wakacji dużo czasu spędzałam z wnuczką na Fürthermare, ona też bardzo chciała pływać, wykorzystywałam więc swoją wiedzę teoretyczną, nabytą na kursach pływania, ucząc ją nurkowania, oswajania się z wodą. Miałyśmy bardzo dużo czasu na to, wodę o różnej głębokości, na basenie na ogół raczej nie było tłoku. Kiedy ona zaczęła pływać, początkowo pieskiem, ja też się przy niej uczyłam. Teraz obie pływamy już żabką. Natomiast w walce z atakami paniki pomógł mi mój małżonek, nieustannie przekonując mnie, że woda jest mi przyjazna i że jestem w niej bezpieczna. Największy problem bowiem stanowiła blokada psychiczna, pokonanie podświadomego lęku, umiejętność rozluźnienia się w wodzie. Wiedziałam, że wszystko jest w mojej głowie, ale nie umiałam pokonać tego lęku i nie wierzyłam już, że kiedykolwiek mi się go uda zwalczyć. Najważniejsze, że w końcu przekonałam się i udowodniłam samej sobie, że można. Do tego potrzebowałam dużo cierpliwości, ciepła i miłości. Niby nic, a jednak bardzo dużo!

Naprawdę jaka jestem, nie wie nikt – tego nie wiem nawet ja sama. Ciągle odkrywam siebie na nowo. Nie boję się tego robić, lubię przecież tajemnice i niespodzianki.